قبل از اینکه روغن رزماری را بشناسیم و به سراغ خواص رزماری برای لاغری برویم، ابتدا باید با این گیاه آشنا شویم. گیاه رزماری (Salvia rosmarinus) گیاهی معطر است که به صورت یک درختچه همیشه سبز گرد دائمی رشد میکند. دارای برگهای باریک، سوزنی مانند یا خاکستری مایل به سبز روی ساقههای چوبیِ ایستاده است و معمولاً در اواخر بهار تا اوایل تابستان دستههایی از گلهای کوچک و آبی روشن تا سفید تولید میکند، اگرچه میتواند در سایر نقاط سال نیز شکوفا شود. شما می توانید رزماری را در داخل خانه نیز پرورش دهید. این درختچه سرعت رشد متوسطی دارد و هنگام کاشت گسترش مییابد.
فهرست مطالب (کلیک کنید)
رزماری چیست؟
رزماری گیاهی معطر و همیشه سبز بومی مدیترانه است. از آن به عنوان چاشنی آشپزی، برای ساخت عطرهای مختلف و مزایای بالقوه آن برای سلامتی استفاده میشود. این گیاه به همراه بسیاری از گیاهان دیگر مانند پونه کوهی، آویشن، ریحان و اسطوخودوس از خانواده نعناع Lamiaceae است.
این گیاه نه تنها به انواع غذاها طعم خوبی میدهد، بلکه منبع خوبی از آهن، کلسیم و ویتامین B-6 است. معمولاً به صورت یک گیاه خشک کامل یا عصاره پودری خشک تهیه میشود، در حالی که چای و عصاره مایع از برگهای تازه یا خشک آن به دست میآید.
خواص رزماری
این گیاه از زمانهای قدیم به دلیل خواص داروییاش مورد استقبال قرار گرفته است. رزماری به طور سنتی برای کمک به کاهش درد عضلانی، بهبود حافظه، تقویت سیستم ایمنی، گردش خون، تقویت و رشد مو استفاده میشود.
در ادامه مقاله به انواع خواص رزماری اشاره میکنیم:
خواص رزماری برای کبد
از مشکلات شایع کبد که امروزه بیشتر مردم با آن روبرو هستند، کبد چرب است. عرق رزماری سموم موجود در کبد را پاکسازی نموده و به سلامت کبد چرب کمک میکند.

عرق رزماری سموم موجود در کبد را پاکسازی و به سلامت کبد کمک میکند.
خواص رزماری برای التهاب
رزماری منبعی غنی از آنتی اکسیدانها و ترکیبات ضد التهابی است که به تقویت سیستم ایمنی و بهبود گردش خون کمک میکند. مطالعات آزمایشگاهی نشان داده است که رزماری سرشار از آنتی اکسیدان است که نقش مهمی در خنثی کردن ذرات مضر به نام رادیکالهای آزاد دارد.
مفید برای درد عضلات و مفاصل
روغن رزماری با استفاده موضعی (روی پوست)، گاهی اوقات برای درمان دردهای عضلانی و آرتریت و بهبود گردش خون استفاده میشود.
درمان آلوپسی
از لحاظ تاریخی، رزماری همیشه برای تحریک رشد مو استفاده شده است. در یک مطالعه بر روی 84 فرد مبتلا به آلوپسی آره آتا (بیماری که در آن مو معمولاً به صورت تکهای میریزد)، افرادی که به مدت 7 ماه هر روز پوست سر خود را با رزماری ماساژ میدادند، نتیجه خوبی را تجربه کردند. رشد مجدد مو در مقایسه با کسانی که پوست سر خود را بدون این روغن ماساژ میدادند دیده شد.
خواص رزماری برای قند خون
وقتی قند خون بالا درمان نشود، میتواند به چشم، قلب، کلیهها و سیستم عصبی آسیب برساند. بنابراین، بسیار مهم است افرادی که دیابت دارند سطح قند خون خود را به درستی مدیریت کنند. مطالعات نشان دادهاند که ترکیبات موجود در چای رزماری ممکن است قند خون را کاهش دهد.
رزماری میتواند کاربردهای بالقوهای برای مدیریت قند خون بالا در افراد مبتلا به دیابت داشته باشد. برخی از مطالعات نشان میدهد که ترکیبات موجود در روغن رزماری میتوانند جذب گلوکز را در سلولهای ماهیچه ای افزایش داده و قند خون را کاهش دهند.

یکی از خواص رزماری، کاهش قند خون و کنترل دیابت است.
خواص رزماری در بهبود هضم
در اروپا، رزماری اغلب برای کمک به درمان سوء هاضمه استفاده میشود.
تقویت حافظه و اعصاب
بر اساس تحقیقاتی که انجام شده استشمام عطر رزماری میتواند تمرکز، عملکرد، سرعت و دقت و تا حدودی خلق و خوی افراد را بهبود بخشد. دانشمندان دریافتهاند که رزماری ممکن است برای مغز شما نیز مفید باشد.
رزماری حاوی مادهای به نام اسید کارنوزیک است که میتواند با آسیب رادیکالهای آزاد در مغز مقابله کند. برخی از مطالعات روی موشها نشان دادهاند که رزماری ممکن است برای افرادی که سکته مغزی را تجربه کردهاند مفید باشد.
جلوگیری از آلزایمر
برخی از مطالعات نشان دادهاند که رزماری ممکن است به طور قابل توجهی به جلوگیری از پیری مغز کمک کند. به گفته دانشمندان رزماری برای پیشگیری از آلزایمر بسیار مفید است.
همچنین استنشاق اسانس رزماری میتواند برای مغز مفید باشد. این مطالعه نشان داد که رایحه درمانی رزماری میتواند مغز را تحریک کرده و بر فعالیتهای امواج مغزی، پاسخهای سیستم عصبی خودمختار و خلق و خو تأثیر بگذارد.
خواص رزماری برای معده
رزماری قرنهاست که برای مشکلات معده استفاده میشود، اگرچه هیچ مطالعهای وجود ندارد که این استفاده را تایید کند. با این حال، یک مقاله در سال 1999 به این نتیجه رسید که رزماری با افزایش تولید صفرا و محافظت از کبد در برابر آسیب، از سلامت آن حمایت میکند. هنگامی که کبد به خوبی کار کند، عمل هضم نیز بهتر انجام میشود.

رزماری قرنهاست که برای مشکلات معده استفاده میشود.
خواص رزماری برای سرطان
یکی از فواید شگفت انگیز رزماری خاصیت ضدسرطانی آن است. در مطالعهای که در مجله Phytomedicine منتشر شد، عصاره رزماری از تکثیر سلولهای سرطانی تخمدان جلوگیری کرد.
در مطالعه دیگری که در Cancer Letters منتشر شد، محققان دریافتند که رزماری به عنوان درمانی برای بسیاری از سرطانها از جمله سرطانهای زیر کاربرد دارد:
- پروستات
- سینه
- پوست
- سرطان خون
- روده بزرگ
آنها همچنین دریافتند که درمان با رزماری فقط بر سلولهای سرطانی تأثیر میگذارد، اما بر روی سلولهای سالم اثری ندارد. تحقیقات همچنین نشان داده که «عصاره خام اتانولی رزماری (RO)» گسترش سرطان خون انسانی و سلولهای سرطان سینه را کند میکند.
خواص رزماری برای استرس
استرس چنان خطری برای سلامتی است که حتی اگر همه چیز را تحت کنترل داشته باشید (رژیم غذایی، ورزش و غیره)، استرس میتواند اهداف سلامتی شما را از مسیر خارج کند.
به همین دلیل مدیریت استرس بسیار مهم است. مطالعهای در سال 2007 نشان داد که استنشاق اسانس رزماری باعث کاهش سطح کورتیزول در بزاق میشود. همچنین فعالیت مهار رادیکالهای آزاد را افزایش میدهد.

استنشاق اسانس رزماری باعث کاهش سطح استرس میشود.
خواص رزماری برای پوست و مو
یکی از قدیمیترین کاربردهای رزماری برای سلامت مو و پوست است. طبق تحقیقات انجام شده روغن رزماری میتواند به تسکین مشکلات پوستی زیر کمک کند:
- آکنه
- عفونتهای باکتریایی
- عدم تعادل سبوم
- سلولیت
- چربی پوست
- شوره سر
- درماتیت
- خشکی پوست سر
- اگزما
- آکنه روزاسه
مطالعه دیگری نشان داد که اسانس رزماری به اندازه یک درمان معمولی (مینوکسیدیل) در رشد مجدد مو مفید است. رزماری را میتوان به روغنهای دیگر مثل روغن زیتون تزریق کرد و برای تحریکات پوستی مانند اگزما و سایر تحریکات ذکر شده در بالا به صورت خارجی استفاده کرد.
دم کرده قوی رزماری و برگ گزنه یک آبکشی گیاهی عالی برای مو است. این کار میتواند به خلاص شدن از شر شوره سر و سرعت رشد مو در صورت استفاده پس از هر بار شستشو کمک کند. روغن دم کرده رزماری یک درمان فشرده برای شوره سر یا ریزش مو است. برای رسیدن به این نتیجه میتوانید آن را روی مو مالیده، حداقل یک ساعت بگذارید و سپس شستشو دهید.
رزماری یک گیاه شگفتانگیز با فواید فراوان است. خواص رزماری اغلب به سطح بالای آنتی اکسیدان و خواص ضد التهابی آن نسبت داده میشود. این آنتی اکسیدانها شامل اسید کارنوزیک، اسید اورسولیک، کارنوسول، رزمارینیک اسید و کافئیک اسید می باشد. خواص روغن رزماری برای پوست نیز توسط محققان به اثبات رسیده است.
کاهش درد قاعدگی
رزماری برای کاهش درد دیسمنوره (قاعدگی دردناک) مفید است. تحقیقات نشان میدهد که استفاده از آن در کنار داروهای مسکن نیز بی خطر است.
محافظت در برابر دژنراسیون ماکولا
مطالعات نشان دادند که اسید کارنوزیک، که جزء اصلی رزماری است، می تواند به طور قابل توجهی سلامت چشم را بهبود بخشد. این میتواند برای بیماریهایی مثل دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن کاربردهای بالینی داشته باشد که بر روی شبکیه خارجی تأثیر میگذارند.
خواص رزماری برای عملکرد شناختی
رزماری یک گیاه بسیار معطر است و همانطور که مشخص است، رایحه آن می تواند به تقویت عملکرد شناختی کمک کند. در یک مطالعه کنترلشده، اسانسهای رزماری و اسطوخودوس برای کاربردهای آروماتراپی مورد مطالعه قرار گرفتند.
شرکتکنندگانی که هنگام استنشاق اسانس رزماری آزمایشهای ارزیابی شناختی را انجام دادند نسبت به گروه کنترل یا اسطوخودوس هوشیارتر بودند. رزماری همچنین میتواند برای مهار زوال شناختی برخی از بیماران استفاده شود. رزماری به طور سنتی برای کاهش زوال شناختی در پیری استفاده میشود.
خواص رزماری برای لاغری
خواص ضد هیپروگلیسمی و ضد التهابی موجود در روغن رزماری، علاوه بر فواید ارزشمند دیگری که دارد در چربی سوزی و کاهش وزن و لاغری نیز میتواند موثر باشد. یکی از روشهای لاغری با رزماری استفاده از دمنوش آن است.
چگونه از دمنوش رزماری برای لاغری استفاده کنیم؟
برای لاغری با رزماری به این روش میتوانید عمل کنید:
1 قاشق چایخوری برگ رزماری را درون یک قوری ریخته و مقداری آب جوش روی آن بریزید. بگذارید تا برگهای رزماری با آب جوش دم بکشد. پس از 5 تا 7 دقیقه میتوانید این دمنوش را مصرف کنید.
علاوه بر این روش میتوانید روزانه سه بار از عصارهی رزماری به صورت قرص، مکمل یا دمنوش استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که روغن رزماری و یا دمنوشهای لاغری تنها زمانی تاثیر دارند که در کنار یک برنامه غذایی اصولی و رژیم غذایی سالم مصرف شوند.
طرز تهیه دمنوش رزماری برای لاغری
تهیه چای رزماری برای لاغری در خانه بسیار آسان است و فقط به دو ماده نیاز دارد: آب و رزماری. برای تهیه چای رزماری ابتدا آب را به جوش بیاورید. سپس 1 قاشق چایخوری برگ رزماری را به آب داغ اضافه کنید. یا میتوانید، بسته به طعم و مزه چای خود، برگها را در یک لیوان دمنوش قرار دهید و به مدت 5 تا 10 دقیقه دم کنید.
برگهای رزماری را با استفاده از یک صافی مشبک با سوراخهای کوچک از آب داغ صاف کنید. در صورت تمایل میتوانید یک شیرین کننده مانند شکر، عسل یا شربت آگاو اضافه کنید.

تهیه چای رزماری برای لاغری در خانه بسیار آسان است و فقط به دو ماده نیاز دارد.
موارد مصرف دیگر رزماری
روغن رزماری را میتوان به صورت خارجی روی پوست یا مو استفاده کرد ( به صورت رقیق شده با یک روغن حامل). رزماری همچنین برای دفع آفات کوچک مانند پشه مفید است.
رزماری برای چه افرادی ممنوعیت مصرف دارد؟
دوزهای بالای رزماری ممکن است باعث سقط جنین شود. بنابراین مصرف مکمل رزماری برای زنان باردار توصیه نمی شود. همچنین افراد مبتلا به فشار خون بالا، بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو نباید رزماری مصرف کنند.
تداخلات دارویی رزماری
برخی از داروهایی که بیشترین خطر تداخل منفی با رزماری دارند عبارتند از:
• داروهای ضد انعقاد، که برای جلوگیری از لخته شدن خون با رقیق کردن خون شما استفاده میشود
مهارکننده های ACE که برای درمان فشار خون بالا استفاده میشوند. رزماری با عملکرد مهارکنندههای ACE که برای فشار خون بالا مصرف میشوند، تداخل دارد، از جمله:
- کاپتوپریل (کاپوتن)
- الاروپریل (Vasotec)
- لیزینوپریل (Zestril)
- فوزینوپریل (مونوپریل)
• دیورتیکها، که با افزایش ادرار به بدن شما کمک میکنند تا از شر مایعات اضافی خلاص شود
• لیتیوم که برای درمان افسردگی و سایر اختلالات سلامت روان استفاده میشود
رزماری می تواند اثراتی مشابه اثرات این داروها داشته باشد، مانند افزایش ادرار، اختلال در توانایی لخته شدن خون و کاهش فشار خون. اگر لیتیوم مصرف میکنید، اثرات ادرارآور رزماری نیز میتواند منجر به تجمع سطوح سمی لیتیوم در بدن شما شود.
اگر از هر یک از این داروها – یا داروهای دیگر برای اهداف مشابه استفاده میکنید – بهتر است قبل از افزودن چای رزماری به رژیم غذایی خود با پزشک خود صحبت کنید. رزماری ممکن است بر توانایی لخته شدن خون تأثیر بگذارد. ممکن است با هر داروی رقیق کننده خونی که مصرف می کنید تداخل داشته باشد، از جمله:
- وارفارین (کومادین)
- کلوپیدوگرل (پلاویکس)
- آسپرین
رزماری همچنین ممکن است سطح قند خون را تغییر داده و با داروهای مصرفی برای کنترل دیابت تداخل داشته باشد.

روغن رزماری و مشتقات آن ممکن است با بسیاری از داروها از جمله داروهای دیابت تداخل داشته باشد.
میزان مجاز مصرف روغن رزماری در طول روز
برگ رزماری برای سوء هاضمه، فشار خون بالا و روماتیسم، با دوزهای 4 تا 6 گرم در روز تایید شده است. اسانس در دوزهای 0.1 تا 1 میلی لیتر استفاده شده است. مصرف 500 میلی گرم رزماری خوراکی دو بار در روز به مدت 1 ماه نیز تایید شده است.
عوارض مصرف رزماری
رزماری در آشپزی برای اکثر مردم بی خطر است و عوارض جانبی کمی دارد. اما برخی از افراد هستند که باید از مصرف آن به عنوان دارو اجتناب کنند. روغن رزماری در صورت بلعیدن میتواند سمی باشد و هرگز نباید به صورت خوراکی مصرف شود.
- کسانی که به آسپرین حساسیت دارند نباید رزماری مصرف کنند.
- کسانی که دچار تشنج یا اختلالات خونریزی هستند نیز باید از مصرف مقدار زیاد رزماری اجتناب کنند.
- رزماری می تواند فشار خون را افزایش دهد، بنابراین ممکن است برای کسانی که فشار خون بالا دارند بی خطر نباشد.
- اگر در مصرف رزماری مطمئن نیستید، با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید رزماری برای شما بی خطر است یا خیر.
گزارشی که در مجله علوم غذایی منتشر شد نشان داد که افزودن عصاره رزماری به گوشت چرخکرده گاو باعث کاهش تشکیل عوامل سرطانزا میشود که میتوانند در طول پخت و پز ایجاد شوند. رزماری معمولاً وقتی در دوزهای پایین مصرف شود بی خطر است. با این حال، دوزهای بسیار زیاد میتواند عوارض جانبی جدی ایجاد کند، اگرچه این امر نادر است.
عوارض جانبی عبارتند از:
- استفراغ
- اسپاسم
- کما
- ادم ریوی (مایع در ریه ها)
مصرف مقادیر زیاد رزماری همچنین ممکن است باعث تحریک معده و روده و آسیب کلیه شود. درماتیت تماسی آلرژیک با این گیاه نی دیده شده است، اما رزماری به طور کلی به عنوان یک عامل حساسیت بر روی پوست انسان در نظر گرفته نمی شود. ترکیبات رزماری، مونوترپن کتون ها، تشنج آور هستند و در مقادیر زیاد باعث تشنج میشوند. مصرف مقادیر زیاد روغن رزماری نیز ممکن است با مسمومیت همراه باشد.
آنچه ازمقاله روغن رزماری آموختیم:
روغن رزماری فواید بالقوه چشمگیری برای سلامتی دارد. نوشیدن چای – یا حتی به سادگی استشمام عطر آن – ممکن است برای خلق و خو و سلامت مغز و چشم شما مفید باشد. از خواص رزماری میتوان به جلوگیری از آسیب اکسیداتیو که میتواند منجر به بسیاری از بیماریهای مزمن شود اشاره کرد. خواص رزماری برای پوست نیز برای محققان به اثبات رسیده است. با این حال، مهم است که از تداخلات بالقوه آن با برخی داروها آگاه باشید. چای رزماری را می توان به راحتی در خانه تنها با استفاده از آب و رزماری تهیه کرد و به خوبی در یک رژیم غذایی سالم و متعادل قرار داد.
منابع:
wellnessmama.com
healthline.com
medicalnewstoday.com

