شکست در رژیم از مهمترین عواملی است که افراد دارای اضافه وزن از ادامه مسیر لاغری و سلامتی منصرف و دلسرد میشوند. شاید شما هم جزو افراد چاقی باشید که بارها رژیمهای مختلف لاغری را امتحان کردهاید؛ ولی در حین دوره از ادامه آن صرف نظر کردید. بسیاری هم پس از کاهش وزن و با گذشت مدت زمان کوتاهی، دوباره شروع به پرخوری کرده و به وزن قبلی یا حتی به بیشتر از آن بازمیگردند.
این مساله باعث سرخوردگی شده و معمولاً تمایل به ادامه رعایت رژیم غذایی یا شروع دوباره آن را از بین میبرد. به این ماجرا شکستن رژیم لاغری میگویند. در این مقاله عوامل شکست در رژیم را بررسی خواهیم کرد و به شما نشان خواهیم داد اگر رژیم را شکستیم چه کنیم.
فهرست مطالب (کلیک کنید)
دلایل شکست در رژیم لاغری چیست؟
این طور که مشخص است، مردم بدون توجه و بررسی، به معرکه رژیمهای لاغری میپرند. تحقیقها نشان داده، دو نفر از هر پنج نفر، در هفته اول رژیم، رژیمشان را متوقف میکنند و تنها 1 مورد از آن 5 نفر، تا پایان ماه برنامه خود را ادامه میدهد. همچنین به این موضوع اشاره شده است که بیش از 90% افرادی که وزن کم میکنند، در نهایت وزنشان بعد از 3 تا 5 سال بر میگردد. همینجاست که این سوالها در ذهنها ایجاد میشوند:
عوامل شکست در رژیم غذایی چیست؟ اصلاً چرا در رژیم شکست میخوریم؟ یا اگر رژیم را شکستیم، بعد از آن باید چه کار کنیم؟ اگر شما هم جزء افرادیاید که نمیتوانند رژیم لاغری را ادامه دهند، بهتر است دلایل اصلی شکست رژیم لاغری را بدانید:
عجله در کاهش وزن
اگر میخواهید در مقابله با شکست در رژیم موفق باشید، عجله نکنید! اضافه وزن شما یکشبه، یک هفتهای یا یک ماهه ایجاد نشده که حال انتظار دارید، در یک مدتزمان کوتاه، از بین برود. یکی از علتهای شکست در رژیم لاغری، انتظار کاهش وزن با سرعت بالاست. بیشتر افرادی که خواهان رژیم لاغریاند، میخواهند بهسرعت وزن کم کنند. این کار باعث زدگی شما در یک مدتزمان محدود خواهد شد. از قدیم گفتهاند، آهسته و پیوسته!
- یکی از علتهایی که باعث میشود افراد به دنبال کاهش وزن سریع باشند، تبلیغهای نادرست برخی از افراد و شرکتهای دارویی است. باید به این پختگی فکری برسید که هر تبلیغی متناسب با استانداردهای سلامتی نیست.
- باید بدانید که تغییر ناگهانی برنامه غذایی و فشار بیش از اندازه به خود، سیستم ایمنی شما را ضعیف میکند و از رژیم گرفتن نیز خسته میشوید.
- عجله کردن در کم کردن وزن، نه تنها راه موفقیت نخواهد بود، بلکه عوارض بسیاری از جمله سرگیجه، سردرد، عصبانیت و موارد دیگر را به دنبال خواهد داشت.
اگر میخواهید برای همیشه از دست اضافه وزنتان خلاص شوید، نه برای یک مدت کوتاه و مقطعی، باید یک برنامه منظم و واقعی را بهصورت پیوسته دنبال کنید.
ناامیدی از تمام روشها
وقتی درست غذا میخورید و ورزش میکنید اما ترازو حرکتی نمیکند. کاملا قابل درک است که ناامیدی حاصل از آن باعث میشود فرد تسلیم شود. اینکه هر کاری میکنید نتیجه نمیدهد دلایل زیادی دارد. مانند انجام ندادن ورزش مناسب، به اندازه ورزش نکردن، استفاده بیش از حد از غذاهای سالمی که کالری بالایی دارند و یا شمارش اشتباه کالری. حتما از یک متخصص تغذیه یا مربی ورزشی کمک بگیرید و از رژیم غذایی استفاده کنید که اصولی و استاندارد باشد!
دلتنگی برای غذاهای مورد علاقهتان!
سیب زمینی سرخ کرده، پیتزا، همبرگر، کیک شکلاتی، بستنی! اینکه هر دقیقه را با فکر غذاهایی که نمیتوانید بخورید سپری کنید دشوار است و نتیجه ساده است:
برنامه غذایی به جایی نمیرسد و نمیتوانید به برنامه غذایی پایبند باشید که بسیار محدود کننده است. مسلما با برنامه غذایی که کل آن شیرینی باشد هم وزن کم نمیکنید.
بنابراین بهتر است در بیشتر اوقات سالم غذا بخورید و گاهی نیز از غذاهای مورد علاقهتان لذت ببرید تا احساس نارضایتی پیدا نکنید یا میتوانید راهی سالمتر برای مصرف غذاهایی که هوس کردید به کار ببرید. برای مثال پیتزا را خودتان در خانه درست کنید و از مواد کم کالریتر و سالم برای پختاش استفاده کنید.
حواسپرتی در زمان غذا خوردن
وقتی هدف شما کمتر غذا خوردن است، چطور میتوانید به پیام گرسنگی بدنتان، پاسخ مناسبی بدهید؟ همانطور که باید نوع مواد غذایی را تغییر دهید، باید نحوهی غذا خوردنتان را هم دگرگون کنید. لازم است نسبت به آنچه مصرف میکنید آگاهی داشته باشید:
- روی اندازه بشقاب غذای خود حساس باشید؛ چرا که روی اشتهای شما تأثیر بسزایی دارد.
- مقدار کمی از مادهی غذایی را در دهان بگذارید و بجوید. هدف این است که مواد غذایی و خوراکیهایتان را به آهستگی مصرف کنید.
- به سایر عوامل تحریککننده، مثل نوشیدن از ظرفی خاص یا تبلیغهای مواد غذایی توجه نکنید.
- آیا در حین تماشای تلویزیون، کار کردن یا رانندگیکردن غذا میخورید؟ سعی کنید عواملی که باعث حواس پرتی شما میشوند را از محیط اطرافتان حذف کنید.
- در طول زمان غذا خوردن، دست نگه دارید و ببینید آیا هنوز گرسنهاید یا نه.
اگر به این نکتهها توجه کنید، احتمال کمی دارد تا آخر غذای خود را بخورید. اما رویهمرفته مهم این است که روی خودِ وعدهی غذاییتان تمرکز کنید. به این طریق، گرسنگی و سیر شدن را دقیقتر تجربه میکنید.
گرسنگی کشیدن
کاهش وزن یک حساب ساده است: کالری دریافتی نمیتواند جواب کالری مصرفی را بدهد، بنابراین وزن کم میکنید. اگر غذاهای پرکالری انتخاب کنید، فقط میتوانید مقداری از آن را بخورید که در نتیجه معده خالی میماند و راضی نمیشوید. نتیجه آنکه موجب پرخوری در رژیم میشود.
با انتخاب غذاهای کمکالریتر مانند سبزیجات، غذاهای سرشار از فیبر مانند غلات کامل استفاده کنید. هوشمندانهتر غذا بخورید. چنین غذاهایی باعث میشوند احساس سیری کنید و گرسنگی کمتر اذیتتان کند.
عدم برنامهریزی
یکی از مهمترین عوامل شکست در کاهش وزن بیبرنامه و بدون مسیر بودن است. شناسایی موقعیتهای مختلفی که در آن زندگی میکنید، یکی دیگر از مواردی است که معمولاً حواستان به آن نیست. تا زمانیکه وقایع روزانه زندگی همهچیز را تغییر نداده است، فکر میکنید سالم غذا خوردن کار راحتی است. در صورتی که خانوادهها برنامه روزانه شلوغی دارند و بیشتر اوقات خستهاند؛ بنابراین خرید فستفود یا استفاده از غذاهای پرکالری برای آنها آسانتر است. میدانیم که این عادتها و کالریهای زیاد، وزن ما را بالا میبرند.
برای جلوگیری از این کار میتوانید از 3 راه کار زیر استفاده کنید:
- مقادیر زیاد مواد غذایی را از قبل آماده کنید و درون فریزر قرار دهید؛
- خرید هر هفته میوه و سبزیها را نیز میتوانید درون برنامه خود داشته باشید تا یخچال از کالریهای آزادتان خالی نماند؛
- میتوانید به دنبال ترکیبهایی باشید که با کمترین کالری، ارزش غذایی زیادی به شما اضافه میکنند و سیری بیشتر برای شما دارند، همچون آجیلها، تکههای سیب همراه با کره بادام زمینی و پاپکورن.
خریدهای غیرهوشمندانه
اگر میخواهید گرفتار اهر روز گرفتار این سوال که بعد از یک روز پرخوری چه کنیم، نشوید، به نحوه خرید کردنتان دقت کنید!
در کنار تهیه وعدههای غذایی، باید از قبل فهرست خرید خودتان را هم آماده کنید:
- به همراه داشتن فهرست خرید، جلوی خریدهای بدون برنامه یکدفعهای را خواهد گرفت.
- یادتان باشد که همیشه با شکم سیر به خرید بروید؛ چرا که وقتی گرسنه به خرید میروید، مواد غذایی زیاد و ناسالم میخرید.
- حواستان به برچسب مواد غذایی هم باشد، برچسبهای مواد غذایی میزان کالریها و دیگر اطلاعات مهمی که از محصولی لازم دارید را در اختیار شما قرار میدهند؛ میزان کالری، پروتئین، فیبر و شکر مواردیاند که باید به آنها توجه کرد.
از سوی دیگر این فهرست کمک میکند تا طبق بودجهی مالیتان هزینه کنید.
استرس بالا و شکستن رژیم!
استرس پاسخ طبیعی بدن انسانها در مواجه با شرایط مختلف است و ممکن است به هر دلیلی چون تغییر شغل، فشار کاری، مشکلهایی خانوادگی و هر چیز دیگری، رژیم لاغریتان را تحت تأثیر قرار دهد. دلیل این مسئله ترشح هورمون استرس به نام «کورتیزول» است که در مواجه با استرس افزایش خواهد یافت.
همچنین نقش دیگر کورتیزول، به جزء تجمع چربی در بدن، در کاهش اسید معده است. این اتفاق باعث میشود که هضم غذاها در معده با اختلال مواجه شود و احساس گرسنگی، حتی پس از خوردن وعدهی غذایی نیز به فرد دست دهد.
به همین ترتیب سطح هورمون دیگری بنام “سرتونین” کاهش مییابد. همه این موارد دست بهدست هم میدهند تا شما بدون اینکه حتی متوجه باشید، میزان غذای بیشتری مصرف کنید. بهتر است اول زمانهای که با استرس درگیر میشوید را شناسایی کرده و بعد از آن از تکنیکهای آرامسازی عضلانی و تنفس عمیق کمک بگیرید تا استرس را از خود دور کنید. پس اگر یک بار دچار شکست در رژیم لاغری شدید، حتماً ریشه آن را پیدا کنید؛ چرا که شما خودتان را بهتر از هر کس دیگری میشناسید.
تنفر و تنبلی در ورزش کردن
اگر ورزش را دوست ندارید، فعالیتی پیدا کنید که از آن خوشتان میآید. شاید استفاده از تردمیل مناسبتان نیست، پس یک کلاس ورزشی را امتحان کنید. شاید از ورزش کردن به تنهایی خوشتان نمیآید پس می توانید وارد ورزشهای گروهی شوید و یا با یک دوست ورزش کنید. اگر از ورزش به صورت کلاسیک خوشتان نمی آید، آن را به شکل کوهنوردی، دوچرخهسواری و یا پیادهروی در طبیعت انجام دهید. علاوه بر اینکه ورزشهای مورد علاقهتان را انجام میدهید سعی کنید به آنها تنوع هم اضافه کنید. بنابراین از مهمترین دلایل شکست در رژیم لاغری، بیتحرک بودن و فرار از ورزش کردن است!
اگر رژیم را شکستیم چه کنیم؟
اگر به تازگی با موانع مختلفی روبرو شدهاید و به شدت احساس شکست و درماندگی میکنید بیتردید رهایی از این اوضاع و داشتن انگیزه و ثبات قدم را برای رسیدن به هدفتان، بسیار دشوار تصور میکنید. اما باید بگوییم در درجه اول علتیابی این موضوع به شما کمک میکند که یا در رژیم غذایی خود تجدید نظر و یا عوامل محیطی را شناسایی و از خود دور کنید تا مجدد به مسیر سلامتی برگردید. در حال حاضر سوال شما این است که بعد از پرخوری در رژیم چه کنیم؟
بدانید این موانع و شکستهای ما هستند که فرصتهای بزرگ رشد و موفقیت را در زندگیمان ایجاد میکنند. به قول نوازنده و ترانهسرای آمریکایی پائول سیمون:«زمین خوردن را یاد بگیرید، قبل از این که پرواز را بیاموزید.» پس از شکست نترسید و فقط تلاش کنید در راه درست و اصولی رژیم مناسب خود را ادامه دهید.
5 راز مهم وجود دارد که با آگاهی از آنها دوباره میتوانید به مسیر پیشرفت خود برگردید، با شهامت در این مسیر به پیش روید و در نهایت به قله موفقیت برسید:
به خود برچسب «یک فرد ناموفق» نزنید
بدون شک هر انسانی در زندگی اشتباه میکند. مهم این است که به جای سرزنش خود با این جملات که: «ای کاش اینطور میشد، باید اینگونه میشد و…» از اشتباهات گذشته خود درس بگیریم. باور داشته باشید که شما انسان بدبخت و بیارزشی نیستید، فقط شاید مسیر و قدمهایتان چندان که تصور میشد، اثربخش نبوده است. در هر حال ناکامیها و نقایص و خطاها هم بخشی از روند یادگیری و رشد ما در زندگی هستند. نگاهی به زندگی افراد موفق بیندازید، بی اغراق، بیشتر آنها قبل از رسیدن به جایگاهی که امروز در آن هستند، شکستهای بیشماری را تجربه کرده٬اند و موانع زیادی را پشت سر گذاشتهاند.
بررسی کنید که چه اشتباهی کردهاید
به جای انتقاد از خود برای مقابله با شکست در رژیم، نگاهی به اوضاع بیندازید تا بتوانید آن را بهبود بخشید. چرا همه چیز خراب شد؟ چه چیزی یاد گرفتید؟ چه کاری بود که میشد به طریقی دیگر آن را انجام داد؟ آیا تمام مراحل را شکست خوردهاید یا فقط در بخشی از مسیر دچار ضعف شدهاید؟ پیدا کردن مشکل یا مشکلات به بهتر شدن اوضاع کمک میکند.
اهدافتان را از نو بنویسید
حالا که از تجربههای ناخوشایند خود درس گرفتهاید و آگاه شدهاید آیا هنوز هم میخواهید به آنچه همیشه آرزوی آن را داشتهاید، برسید؟ چرا آری و چرا نه؟ زمانی را به نوشتن اهدافتان اختصاص دهید تا به درستی بفهمید که چه چیزی میخواهید و به کارهایی بیندیشید که میتوانید برای نزدیکتر شدن به اهدافتان انجام دهید.
رژیم گروهی بگیرید!
شاید بد نباشد همراه با دیگران که مانند خود شما اضافه وزن دارند، رژیم بگیرید. در رژیمهای گروهی لاغری، افراد از تجارب و شکستها و موفقیتهای یکدیگر الهام میگیرند و حتی ممکن است با هم رقابت کنند تا در مدت زمان تعیین شده به وزن مناسب برسید.
به عنوان مثال در رژیم گروهی دکتر کرمانی به نام جام لاغری، شما به همراه چند نفر دیگر از نزدیکان و آشنایان خود که مانند شما خواهان کاهش وزن هستند، وارد یک گروه مجازی میشوید و بر اساس برنامه 60 روزه لاغری، از برنامه غذایی روزمنو استفاده کرده و نهایتا 8 تا 10 کیلوگرم وزن اضافه را از دست خواهید داد. از ویژگیهای دیگر این رژیم گروهی، پشتیبانی رایگان آن است و گروه زیر نظر چند کارشناس تغذیه مدیریت و به سوالات شما پاسخ داده میشود.
هرگز خود را با دیگران مقایسه نکنید
هر چند اغلب ما، گاهی وسوسه میشویم به زندگی دیگران نگاه کنیم و اینگونه تصور کنیم که مرغ همسایه غاز است، همواره باید بدانیم که هر شخصی در مسیر زندگی خود گام برمیدارد. واقعیت این است که ما به هیچ وجه از دغدغهها و آنچه در ذهن آنها میگذرد، خبر نداریم. شاید زندگی آنها آنگونه که ما تصور میکنیم شگفتآور و فوقالعاده نباشد. بنابراین تنها باید بر خودمان و رسیدن به اهدافمان تمرکز کنیم. از موفقیتهای الهامبخش دیگران، فقط برای افزایش انگیزه خود بهره ببرید.
بگذارید افراد مثبت و انرژیبخش وارد زندگیتان شوند
بسیاری از مردم، مدام از همه چیز در دنیا شکایت میکنند و فقط نیمه خالی لیوان را میبینند. این افراد منفی، انرژی مثبت شما را میربایند. یک راه بهتر، یافتن افرادی است که تا به حال شما را در رسیدن به اهدافتان دوستانه یاری کردهاند و همواره مشوق شما بودهاند یا به دنبال یک مشاور و راهنما باشید. تمام این تاثیرات منفی را از زندگی خود کنار بزنید و افرادی را که حامی و همراه شما هستند به زندگی خود دعوت کنید.
سوالات متداول
اگر یک روز رژیم را شکستیم چه کنیم؟
ابتدا علت را شناسایی کنید. ممکن است رژیم لاغری شما برنامه غذایی درست و استانداردی نداشته باشد یا عوامل بیرونی مانند حواسپرتی در زمان غذا خوردن یا دوری از ورزش و قرار گرفتن در میان غذاهای ناسالم و وسوسهکننده موجب شکست در رژیم شود.
دلایل شکستن رژیم لاغری چیست؟
پیروی از رژیمهای بسیار محدودکننده مانند رژیمهایی که بر پایه یک یا دو ماده غذایی هستند یا یک وعده غذایی را حذف میکنند در شکست رژیم کاهش وزن موثر است. همچنین خرید کردن بدون برنامه و عدم توجه به برچسب کالری مواد غذایی از دیگر عوامل رها کردن برنامه غذایی سالم است.
بعد از یک روز پرخوری چه کنیم؟
اگر از یک رژیم لاغری درست، پیروی میکنید میتوانید در روزهای دیگر روند دریافت کالری خود را محاسبه و مدیریت کنید. همچنین از مواد غذایی کالری آزاد بیشتری استفاده کنید تا احساس سیری کرده و به سراغ مواد غذایی ناسالم نروید.
آنچه از مقاله آموختیم:
شکست در رژیم به معنای ناامیدی نیست. در این مقاله به این سوال شما پاسخ دادیم اگر رژیم را شکستیم چه کنیم و چگونه به مسیر سلامتی و کاهش وزن برگردیم. شادی شما هم مانند خیلی از افراد هر روز ورزش و پیاده روی میکنید، به تغذیهتان اهمیت میدهید، مدام نگران کالریهای دریافتیتانید؛ اما وقتی روی ترازو میروید، کاهش وزن چشمگیری نداشتید و تنها چند گرم کم کردهاید. در نتیجه به این سؤال خواهید رسید که چه چیزی باعث میشود تأثیر رژیمتان از بین برود؟
میتوان گفت عوامل زیادی باعث شکستن رژیم میشوند، همچون گرفتن رژیمهای غذایی غیراستاندارد و غیراصولی، تغییر دادن مداوم رژیمهای غذایی، نخوردن برخی وعدهها یا گروههای غذایی، تحمل گرسنگی، مصرف بیش از اندازه گروههای خاص غذایی. همه این عوامل میتوانند در شکستن رژیم مؤثر باشند؛ اما از نگاه روانشناسی عواملی دیگرند که باعث میشوند رژیمتان را بشکنید که در این مقاله به بررسی عوامل شکستن رژیم پرداختیم.