شاید برایتان جالب باشد بدانید خواص قاصدک، این گیاه زیبا و دوستداشتنی موجب شده به عنوان یک گیاهِ درمانی مورد استفاده قرار گیرد. اگر به گل و گیاه و کاشتن آنها در باغ و باغچه خانه خود علاقمند باشید؛ یقینا علفهای هرز زرد رنگی را دیدهاید که در کنار گلها رشد میکنند و بالا میآیند.
ممکن است با خودتان تصور کنید که این علفهای هرز هیچ ارزشی ندارند و فقط ظاهر باغچه شما را خراب کردهاند. اما همین گلهای زرد رنگ که گیاه قاصدک نام دارند دارای خواص درمانی بسیار زیادی میباشند.
در این مقاله به بررسی خواص درمانی، عوارض و میزان مصرف قاصدک برای لاغری و چند بیماری دیگر میپردازیم و طرز تهیه دمنوش قاصدک را به شما عزیزان آموزش میدهیم؛ پس تا انتهای این مطلب با مجله سلامتی دکتر کرمانی همراه باشید.
فهرست مطالب (کلیک کنید)
گیاه قاصدک چیست؟
قاصدک با نام علمی Dandelion گیاهی علفی چند ساله با گلهای زرد رنگ است که در اکثر نقاط جهان میروید و سرعت رشد بسیار بالایی دارد. این گیاه در بسیاری از نقاط جهان نوعی علف هرز تلقی میشود؛ غافل از اینکه خواص زیادی برای بدن دارد. سرشار از ویتامینهای C، B،A و D و مواد معدنی همچون آهن، پتاسیم، کلسیم و روی است. از برگهای قاصدک برای طعم دادن به سالاد، ساندویچ و دمنوش استفاده میشود.
طبع گیاه قاصدک چیست؟
طبع گیاه قاصدک سرد و تر است و مصرف آن بیشتر در روزهای گرم تابستانی توصیه میشود؛ چرا که خاصیت ضد التهابی این گیاه از بالا رفتن بیش از حد گرمای بدن شما در روزهای گرم میکاهد و از کم آبی آن جلوگیری میکند.
مهمترین خواص قاصدک
در گذشته، بومیان آمریکایی ریشه و برگ گیاه قاصدک را در آب میجوشاندند و برای درمان مصرف میکردند. این گیاه برای سلامتی بدن فواید زیادی دارد که در ادامه به یک یک این موارد اشاره میکنیم:
دارای خاصیت آنتی اکسیدانی است
آنتی اکسیدانها به ترکیباتی گفته میشود که از بدن در برابر تاثیرات منفی و مضر رادیکالهای آزاد محافظت میکنند. رادیکالهای آزاد اتمهای ناپایداری هستند که باعث تخریب سلولها میشوند.
گیاه قاصدک حاوی آنتی اکسیدان بتاکاروتن، پلی فنول و فلاونوئیدها است که همه این ترکیبات آسیب رسیدن به سلولهای بدن را کاهش میدهند.
کلسترول خون را کاهش میدهد
از دیگر خواص قاصدک میتوان به کاهش کلسترول خون اشاره کرد. قاصدک حاوی ترکیبات زیست فعال مانند فلاونوئیدها است که به کاهش کلسترول خون در افراد کمک میکند. علاوه بر این، تحقیقات بسیاری در آمریکا نشان داده است که گیاه قاصدک در کاهش چربی خون و تری گلیسیریدها نیز تاثیرگذار است.
قند خون را تنظیم کرده و به کنترل دیابت کمک میکند
شواهد آزمایشگاهیای وجود دارد که نشان میدهد، قاصدک قادر است قند خون را در افراد تنظیم کند. از طرفی، خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانیِ این گیاه به درمان و کنترل دیابت نوع 2 بسیار کمک میکند.
التهاب را کاهش میدهد
یکی دیگر از خواص قاصدک کاهش التهاب است. در یک مطالعه تحقیقاتی در سال 2014 بر روی عصاره و ترکیبات گیاه قاصدک، محققان به این نتیجه رسیدند که این گیاه در کاهش دادن واکنشهای التهابی بدن تاثیرات مثبتی دارد. علاوهبراین، آنها این مطالعه را روی سلولهای انسانی نیز انجام دادند و به همین نتیجه رسیدند.
کاهنده فشارخون است
برگهای قاصدک منبع غنی از پتاسیم است که این ماده مغذی به کاهش فشار خون در بدن کمک میکند. در یک آزمایش، محققان متوجه شدند که آن دسته افرادی که به طور روزانه مکمل پتاسیم را مصرف میکنند، فشار خون آنها به هیچ عنوان از حد نرمال بالاتر نمیرود. علاوه براین، مصرف دمنوش گیاه قاصدک در افراد فشار خون بالا نیز موثر است و آن را کاهش میدهد!
خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهد
خاصیت آنتی اکسیدانی موجود در گیاه قاصدک، سرعت رشد برخی از سرطانها را کند میکند. به علاوه، محققانِ یک منبع معتبر علمی در آمریکا با بررسی انواع سرطانها در یک لوله آزمایش، به این نتیجه رسیدند که گیاه قاصدک رشد سلولهای سرطان کبد را کاهش میدهد و مصرف آن برای درمان سرطان روده بزرگ، سینه، پانکراس و پروستات نیز نتایج مثبتی را نشان داده است.
سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند
یک مطالعه عمیق بر روی گیاه قاصدک در سال 2014 نشان میدهد که خاصیت ضد باکتریایی و ضد ویروسی این گیاه، گسترش بیماری هپاتیت B را در سلولهای انسانی کاهش داده و خاصیت آنتی اکسیدانی آن به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند. هپاتیت B یک بیماری عفونی است که بیشترین آسیب این بیماری، متوجه کبد بیمار خواهد بود.
به هضم غذا کمک میکند
در گذشته، برخی افراد از گیاه قاصدک به عنوان یک درمان سنتی برای رفع یبوست و سایر مشکلات گوارشی استفاده میکردند. جالب است بدانید که ترکیبات گیاهی موجود در قاصدک به تخلیه و حرکات روده و معده کمک میکند. همچنین، در طب سنتی امروز نیز از این گیاه برای کمک به هضم غذا در بیماران مبتلا به یبوست مزمن استفاده میشود.
از پیری زودرس جلوگیری میکند
قاصدک از پوست ما در برابر آسیبهای نور خورشید محافظت میکند. همانطور که میدانید اشعه فرابنفش(UV)، علاوه بر پیری، آسیبهای زیادی را به پوست ما وارد میکند. یک مطالعه تحقیقاتی در سال 2015 نشان داده است که گیاه قاصدک قادر است اثر منفی اشعه فرابنفش را روی پوست کاهش دهد. علاوه براین، به دلیل دارا بودن ویتامینهای زیاد از پیری زودرس نیز جلوگیری مینماید.
سموم را از کلیهها دفع میکند
همانطور که گفتیم، گیاه قاصدک منبع غنی از پتاسیم و مواد معدنی است. پتاسیم به دفع سموم از کلیهها کمک کرده و باعث بهبود جریان خون در بدن میشود.
به سلامت کبد کمک میکند
یکی از مهمترین خواص قاصدک بهبود عملکرد کبد است. تحقیقات نشان میدهد که قاصدک به پیشگیری و درمان برخی از بیماریهای کبدی کمک میکند. این آسیبها شامل آسیب کبدی ناشی از مصرف داروها مانند استامینوفن، الکل و بیماری کبد چرب میباشد.
برای خانمهای باردار بلامانع است
اگر در حال حاضر باردار هستید، گیاه قاصدک یک ادرارآور ملایم برای شماست و از تجمع پیدا کردن مایعات اضافی در بدن شما جلوگیری مینماید. علاوه براین، به خستگی مزمن و یبوست که از مشکلات رایج دوران بارداری است نیز کمک میکند. این گیاه منبع غنی از ویتامین C، D، B،A ، کلسیم، پتاسیم و آهن است که مصرف آن برای مادران آینده نیز بسیار مفید خواهد بود.
خواص قاصدک برای لاغری
دلایل زیادی وجود دارد که شما میتوانید گیاه قاصدک را به عنوان یک دمنوش چربیسوز به سبد غذایی خود اضافه کنید:
چای قاصدک همانند سایر دمنوشها کالری بسیار کمی دارد
اما سرشار از مواد مغذی است و همین ویژگی، چای قاصدک را به یک نوشیدنی عالی برای کاهش وزن و رژیم غذایی تبدیل میکند. به علاوه، شما میتوانید به جای مصرف نوشیدنیهای پرکالری مانند آبمیوه و نوشابههای گازدار از این چای پرخاصیت استفاده کنید.
احتباس مایعات را در بدن شما کاهش میدهد
پتاسیم موجود در قاصدک، به عنوان یک ادرارآور قوی در بدن شما عمل کرده و تعداد دفعات ادرار را افزایش میدهد. این ویژگی از احتباس و تجمع مایعات اضافی در بدن و افزایش وزن کاذب جلوگیری مینماید.
یبوست را رفع میکند
نوشیدن چای قاصدک قبل از هر وعده غذایی به تحریک ترشحات معده کمک کرده و علاوه بر کاهش کلسترول خون و رفع یبوست، مثل یک ملین عالی در لاغری شما تاثیرگذار است.
یک چربیسوز فوقالعاده است
قاصدک برای لاغری مفید است زیرا سوخت و ساز بدن را افزایش میدهد. با توجه به تاثیر بالای قاصدک در هضم غذا، این گیاه متابولیسم بدن را بالا میبرد و به چربیسوزی کمک میکند. همچنین، از فعالیت لیپازی پانکراس که در فرآیند هضم چربیها آزاد میشود جلوگیری مینماید و در نهایت، باعث کاهش وزن خواهد شد.
دمنوش یا چای قاصدک را چطور درست کنیم؟
همانطور که پیشتر اشاره شد، فقط یک خاصیت مهم چای قاصدک یعنی ضد سرطانی بودن آنقدر پر اهمیت است که بخواهیم این گیاه را به عنوان چای یا دمنوش در سبد غذایی خود جای دهیم.
طرز تهیه دمنوش قاصدک
- به اندازه یک فنجان آب را داخل کتری بریزید و روی شعله گاز قرار دهید تا جوش بیاید.
- سپس، دو قاشق غذاخوری ریشه خشک شده قاصدک را به آن اضافه کنید و اجازه دهید تا به مدت سه دقیقه روی گاز بماند.
- زیر شعله را خاموش کنید و بگذارید دمنوش شما به مدت 30 دقیقه بماند و دم بکشد.
- مخلوط را در یک فنجان بریزید.
- میتوانید به سلیقه خود یک دوم قاشق غذاخوری به آن عسل اضافه کنید.
طرز تهیه چای گل قاصدک
- ده گل قاصدک بدون ساقه را انتخاب کنید و برگهای چسبیده به آن را بکنید و دور بیندازید.
- اگر از گل قاصدک بسته بندی شده استفاده میکنید، دو قاشق غذاخوری از آن کافی است.
- گلها را در یک پارچ خالی نگهداری کنید.
- یک فنجان آب را در کتری بریزید و وقتی جوش آمد، آن را به پارچ اضافه کنید.
- اجازه دهید 20 دقیقهای بماند.
- سپس بنا به ذائقه خود دو قاشق غذاخوری عسل به مخلوط اضافه کرده و آن را خوب هم بزنید.
- چای شما آماده است!
- میتوانید به همین صورت گرم آن را نوش جان کنید و یا داخل یخچال بگذارید و به صورت سرد بنوشید.
میزان مجاز مصرف قاصدک به طور روزانه چقدر است؟
براساس تحقیقات کمیسیون پزشکی اروپا و بریتانیا، محدوده دوز تعیین شده برای خوردن گیاه قاصدک این مقدار میباشد:
- ریشههای تازه- 2 تا 8 گرم در روز
- پودر خشک شده- 250 تا 1000 میلیگرم؛ 4 بار در روز
- جوشانده- 3 الی 4 گرم که در 150 میلیلیتر آب از قبل آن را خیساندهاید.
عوارض دمنوش قاصدک چیست؟
علاوه بر خواص قاصدک، مصرف زیاد دمنوش یا چای آن میتواند برای شما عوارض جانبی داشته باشد. از این رو، قبل از مصرف و افزودن این گیاه به برنامه غذایی خود لازم است که با عوارض آن آشنا شوید:
ادرارآور و آسیب به کلیهها
چای قاصدک ادرار آور است؛ به بیان سادهتر، این گیاه حجم ادرار شما را زیاد میکند. به همین خاطر، مصرف بیش از اندازه آن و دفع ادرار اضافی از بدن میتواند به کلیههای شما آسیب برساند. پس آن را در حد اعتدال مصرف کنید.
حساسیت
اگرچه بروز واکنشهای آلرژیکی به دلیل مصرف گیاه قاصدک زیاد نیست؛ اما توصیه میشود که افراد حساس به آلرژی گرده گل حتما قبل از مصرف با پزشک خود صحبت کنند. چرا که ممکن است دچار واکنشهای آلرژیکی مانند آبریزش چشم، التهاب، بثورات پوستی و.. شوند.
اسهال و مشکلات گوارشی
مصرف بیش از حد چای قاصدک میتواند در بعضی افراد باعث ایجاد ناراحتیهای معده، اسهال یا سوزش سر دل شود. از این رو، قاصدک را به میزان زیاد در کنار رژیم سخت استفاده نکنید.
چه کسانی مجاز به مصرف گیاه قاصدک نیستند؟
- کسانی که به گل داوودی، ابروسیا، بابونه، بومادران، همیشه بهار حساسیت دارند.
- افرادی که به ید و فرآوردههای آن حساس هستند.
- آن دسته افرادی که از داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین استفاده میکنند.
- افرادی که مبتلا به بیماری کیسه صفرا هستند.
- کسانی که داروهای ادرارآور مصرف میکنند.
- دیابتیها نیز اگر از داروهایی برای کنترل سطح قند خون خود استفاده میکنند مجاز به مصرف این گیاه نمیباشند.
تداخلات دارویی با دمنوش قاصدک
بسیاری از داروها با برخی مواد غذایی ممکن است تداخل دارویی ایجاد کنند؛ چای یا دمنوش قاصدک نیز همینطور است.
بنابراین، اگر از داروهای رقیق کننده خون، داروهای ضد افسردگی، آنتی اسیدها، داروهای روانپریشی مانند لیتیوم، داروهای ضدبارداری مبتنی بر استروژن، سیپروفلوکساسین، داروهای خانواده استاتین (داروی کلسترول خون) استفاده میکنید، چای یا دمنوش قاصدک را مصرف نکنید تا از تداخل دارویی جلوگیری نمایید.
یادتان باشد در صورتی که نسبت به تداخل داروی خاصی با دمنوش قاصدک مشکوک هستید،حتما موضوع را با داروساز داروخانه در میان بگذارید.
آنچه از مقاله خواص قاصدک آموختیم:
خواص قاصدک به دلیل میزان بالای پتاسیم، آهن، کلسیم، ویتامینهای مختلف آن است که آن را به یک آنتی اکسیدان و ضدالتهاب قوی تبدیل کرده است. قاصدک برای لاغری مفید است زیرا به متابولیسم و سوخت و ساز بدن بسیار کمک میکند و برای کسانی که قصد گرفتن رژیم و لاغری را را دارند یک نوشیدنی فوقالعاده خواهد بود. چای یا دمنوش قاصدک علاوه بر تقویت سیستم ایمنی بدن، به سلامتی کبد، کلیهها، پوست و.. کمک میکند و از بدن مثل یک سپر در برابر سرطانها محافظت مینماید.
منابع: