با فرارسیدن ماه مبارک رمضان یکی از دغدغه‌های روزه‌داران این است که سحری چه بخوریم تا بتوانیم تا پایان این ماه به راحتی تمام روزه‌ها را بگیریم و بدن‌مان دچار سوتغذیه یا ضعف نشود. تغذیه مناسب در ماه مبارک رمضان به خصوص در وعده‌ی سحری از اهمیت زیادی برخوردار است. گذشته از فواید بی‌شماری که روزه‌داری برای بدن دارد، روزهای طولانی بدون خوردن آب و غذا ممکن است مشکلاتی هم برایتان به وجود بیاورد. سردرد، سرگیجه، ضعف و بیحالی همه و همه مشکلاتی هستند که ممکن است در ماه رمضان با آن رو به رو شوید.
اما چیزی که به شما کمک می‌کند تا این عوارض را به حداقل برسانید، غذای مناسب سحری و مصرف یک غذای مقوی، مغذی و سالم است. برای رسیدن به پاسخ این سوال که بهترین سحری چیست و بایدها و نبایدهای سحری در ماه رمضان چه مواردی هستند؟ این مقاله را تا پایان بخوانید.
فهرست مطالب (کلیک کنید)
فواید خوردن سحری در ماه رمضان
در ساعات روزه داری که هیچ غذا یا نوشیدنی مصرف نمی شود، بدن از ذخایر کربوهیدرات(ذخیره شده در کبد و ماهیچه ها) و چربی استفاده می کند تا پس از تمام شدن تمام کالری غذاهای مصرفی در طول شب، انرژی تامین کند.
وعده سحر باید سالم و بی‌خطر باشد تا هم خوب سیرتان کند و هم انرژی لازم بدن برای چندین ساعت را تامین کند. برخی معتقدند اگر سحری نخورید، مشکلی برایتان پیش نمی‌آید و بارها به این نحو بدون مشکل روزه گرفته‌اند. شاید در ظاهر مشکلی نباشد، اما از نظر علم تغذیه تنها سیری شکم مهم نیست بلکه سیری سلولی نیز بسیار اهمیت دارد.
فردی که سحری نمی‌خورد به بدن خود فشار بسیاری وارد می‌کند و برای تامین انرژی مورد نیاز روزانه دچار مشکل می‌شود. باید بدانید این عوارض هیچ ارتباطی به روزه گرفتن ندارد و نتیجه تغذیه نامناسب شماست.
خصوصیات یک وعده سحری سالم و مغذی چیست؟
هرگز وعده سحر را حذف نکنید چون شما را تا افطار سرحال نگه می‌دارد. حذف این وعده سبب افت قند خون و کاهش عملکرد بدن در طول روز می‌شود. همچنین گرسنگی سبب ترشح هورمون‌ها و ارسال سیگنال‌هایی به مغز شده که موجب می‌شود که وعده بعدی یعنی افطار را بسیار حجیم، پرچرب و پرکربوهیدرات انتخاب کنید. این مساله سبب مشکلات گوارشی مثل بازگشت اسید معده به مری، ترش کردن و افزایش وزن ناخواسته خواهد شد. در ادامه چند نکته دیگر درباره غذای سحری در رمضان را می‌خوانید:
- وعده سحری می‌تواند ویژگی یک صبحانه معمولی را داشته باشد. اگر عادت به مصرف غذای سرد دارید، می‌توانید وعده‌ای مشابه صبحانه و اگر به غذای گرم عادت دارید می‌توانید وعده‌ای مانند ناهار میل کنید.
- اگر در هنگام صبح ترش می‌کنید و یا تلخی دهان دارید باید از غذاهای سبک در وعده سحری استفاده کنید.
- پس از خوردن سحری برای مدت ۲۰ دقیقه راه بروید و بلافاصله نخوابید.
- از مصرف غذاهای چرب و شور در وعده سحری بپرهیزید و در عوض سبزیجاتی مثل کاهو، گوجه فرنگی و سالاد استفاده کنید.
- غذاهای پرچرب نه تنها باعث احساس تشنگی می‌شوند بلکه هضم آنها دشوار است و مدت زمان بیشتری داخل معده باقی می‌ماند. در این صورت بیشتر دچار مشکل رفلاکس (بازگشت غذا از معده به مری) می‌شوید.
- در وعده سحر بیشتر از غذاهای پروتئین‌دار مثل انواع گوشت، حبوبات و لبنیات کم‌چرب استفاده کنید چون در طول روز به آهستگی انرژی خود را آزاد کرده و باعث می‌شوند برای طولانی مدت احساس سیری داشته باشید.
- هر قدر سحری سبک‌تر باشد، احساس سنگینی، کسالت و خواب‌آلودگی کمتر بروز می‌کند.
- از مواد غذایی دارای کربوهیدرات پیچیده و فیبر مانند غلات کامل، حبوبات و سبزیجات به جای کربوهیدرات‌های ساده مثل قند، مربا و نان‌های بدون سبوس استفاده کنید. کربوهیدرات‌های پیچیده دیرتر هضم می‌شوند و خاصیت سیر کنندگی بالاتری دارند. در نتیجه به حفظ قند خون در محدوده طبیعی نیز کمک می‌کنند.
بهترین سحری باید شامل میوه، سبزی و مغزها باشد تا شما را در طول روز سرحال نگه دارد.
- مصرف میوه‌های سرشار از آنتی‌اکسیدان(زرد، نارنجی و قرمز) در طول روز و همچنین در این ماه برای پوست ضروری است. پس در صورت امکان در وعده سحری خود یکی از این میوه‌ها را نیز بگنجانید.
- همچنین در وعده سحری از مصرف قند‌های ساده(قند و شکر) و شیرینی‌جات پرهیز کنید تا در طی روز دچار گرسنگی و افت قند نشوید.
- مصرف ادویه زیاد نیز در وعده سحر سبب افزایش گرسنگی و تشنگی در طی روز می‌شود.
- در مجموع در وعده سحر از غذاهایی با نمایه گلیسمی پایین(مثل پروتئین‌ها، نان سبوس‌دار و سبزیجات حاوی فیبر بالا) استفاده نمایید.
- مایعات زیادی بنوشید تا بدن دچار کم آبی نشود و غذایتان بهتر هضم شود.
- برای کسانی که به طور معمول نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند چای و قهوه را در طول روز مصرف می‌کنند، کمبود کافئین در طول روزه ممکن است در ابتدا منجر به سردرد و خستگی شود. این ممکن است در طول ماه رمضان کاهش یابد زیرا بدن خود را به عدم مصرف کافئین در طول روز عادت می‌دهد.
- تغییر در عادات غذایی و کمبود مایعات در طول روز ممکن است برای برخی افراد باعث یبوست شود. زمانی که می توانید بخورید و بنوشید، مصرف مقدار زیادی مواد غذایی با فیبر مانند غلات کامل، غلات پر فیبر، سبوس، میوه و سبزیجات، لوبیا، عدس، میوه های خشک و آجیل در کنار مایعات فراوان ممکن است به کاهش یبوست کمک کند. فعالیت بدنی سبک، مانند پیاده روی بعد از افطار.
- وعده‌های افطار اغلب زمانی برای دورهمی با خانواده‌ها و دوستان است تا دور هم جمع شوند و روزه خود را افطار کنند، اما نکته مهم این است که هنگام غذا خوردن در ماه رمضان زیاده‌روی نکنید. مصرف زیاد غذاهای سرخ شده، خامه‌ای و شیرین ممکن است باعث افزایش وزن در ماه رمضان شود. ماه رمضان می‌تواند زمان خوبی برای ایجاد تغییراتی برای بهبود تعادل رژیم غذایی باشد که بتوانید در طولانی مدت حفظ کنید. برای اطلاعات بیشتر درباره رژیم ماه رمضان دکتر کرمانی می‌توانید از کارشناسان ما سوالات خود را بپرسید.
برای سحری چه بخوریم که گرسنه نشویم؟
غذاهایی انتخاب کنید که تعادل بدن شما را حفظ کرده و معده را دچار مشکل نکند. این غذاها را سحری بخورید تا سیر و هیدراته بمانید. درادامه چند پیشنهاد برای سحری را می‌خوانید:
مصرف تخم مرغ در سحری ماه رمضان
تخم مرغ نه تنها سرشار از پروتئین است، بلکه مقدار قابل توجهی ویتامین و مواد مغذی نیز دارد. خوردن تخم مرغ باعث می‌شود برای مدت بیشتری سیر بمانید. تخم مرغ را با روش‌های مختلفی می‌توان وارد برنامه غذایی کرد.
تخم مرغ یک غذای مناسب سحری است که با داشتن پروتئین بالا شما را در طول روز سیر نگه می‌دارد.
- می‌توانید املت سبزیجات درست کرده و یا آن را با برنج قهوه‌ای نوش جان کنید.
- همچنین می‌توانید تخم مرغ همزده درست کرده و همراه با نان قهوه‌ای و کره بادام زمینی میل کنید
- و یا تخم مرغ آبپز را تکه تکه کرده و در کنار سالاد بگذارید.
اوتمیل در وعده سحری
یک غذای پرپروتئین، انرژی شما را تامین می‌کند. اوتمیل نیز نه تنها پروتئین زیادی دارد، بلکه فواید دیگری نیز به بدن میرساند. این ماده به دلیل داشتن پروتئین و کربوهیدرات زیاد باعث افزایش اشتها می‌شود. می‌توانید اسموتی اوتمیل درست کنید که شامل موز و شیر باشد تا طعم و مزه بهتری بگیرد و یا به آن مغزیجاتی مانند بادام درختی یا پسته اضافه کنید.
مرغ و ماهی
بهترین سحری در ماه رمضان باید بتواند انرژی لازم بدن برای فعالیت‌های روزانه را فراهم کند در غیر این صورت عدم تحرک کافی در این ماه موجب چاقی و افزایش وزن ناخواسته می‌شود.
به عنوان مثال خوردن ماهی در سحر ماه رمضان توصیه می‌شود زیرا ماهی به عنوان یک غذای تقویت کننده و نشاط آور شناخته می‌شود. بهتر است ماهی را سرخ نکنید چرا که باعث نفخ معده خواهد شد. اگر قصد مصرف ماهی دارید، بهتر است ساردین را انتخاب کنید. به طور کلی سعی کنید از غذاهای سرخ شده بپرهیزید. دلیل آن نیز ساده است به خاطر اینکه تشنه‌تان می‌کنند. چون خوردن آب در طول روزه‌داری ممنوع است برای همین سعی کنید از غذاهایی که ممکن است شما را تشنه‌تر کنند، بپرهیزید.
بهترین سحری شامل غذایی است که کمتر تشنگی ایجاد کند و مغذی باشد مانند ماهی بخارپز.
گوشت مرغ نیز مواد مغذی زیادی دارد و برای افراد روزه‌دار مفید است. گوشت مرغ می‌تواند انرژی مورد نیاز برای افراد روزه‌دار را در طول روز تامین کند. برای داشتن نتیجه بهتر آن را همراه با سبزیجات میل کنید.
ماست
ماست می‌تواند غذای خوبی برای سحری باشد زیرا مواد مغذی مانند پروتئین، کلسیم، ید و ویتامین‌های B را فراهم می‌کند و حاوی مایعات است. می توانید آن را با غلات و میوه ها مانند مثال های بالا ترکیب کنید.
میوه‌ها و سبزیجات
بهترین سحری در ماه رمضان غذایی است که باعث رفع تشنگی در طول روز شود مانند برخی میوه‌ها و سبزیحات. میوه‌ها و سبزیجات، مواد معدنی و ویتامین‌های زیادی دارند که به تامین انرژی روزانه افراد کمک می‌کند. به علاوه در کنار نوشیدن آب، راه دیگر برای تامین آب مورد نیاز بدن، خوردن میوه‌ها و سبزیجات است.
میوه‌هایی ماند هندوانه، توت فرنگی، هلو، پرتقال، خیار و سبزیجاتی مانند کاهو، اسفناج و کرفس به تامین آب بدن کمک زیادی می‌کند. می‌توانید با درست کردن یک سالاد همه این میوه‌ها و سبزیجاتی که نام برده شد را در کنار یکدیگر نوش جان کنید و از تمام فواید آنها لذت ببرید.
فرنی
یکی از خوراکی های مفید برای سحری فرنی است. این گزینه همیشه در طول ماه رمضان به عنوان یک پیش غذا در وعده افطار سرو می شود. اما باید بگوییم فرنی برای سحر هم یک غذای عالی است که معمولاً از شیر، زعفران و کمی آرد تهیه می‌شود و به اندازه کافی سبک، مغذی و لذت بخش است تا به یک غذای محبوب سحر ماه رمضان تبدیل شود.
یک پیشنهاد برای سحری، فرنی است که با شیر درست شده باشد.
آجیل‌ها
یکی دیگر از غذاهای مناسب سحر انواع آجیل و مغزها است. آجیل‌ها هدیه طبیعت به انسان‌هاست تا بتوانند با خوردن مقدار کمی از آن احساس سیری کنند. اگر آجیل‌ها و مغزیجات را همراه با شیر گرم نوش جان کنید یک وعده غذایی کامل را انتخاب کرده‌اید. لبنیات نیز انرژی شما را در طول روز تامین می‌کنند. مغزیجات را می‌توانید به ماست نیز اضافه کنید. اگر می‌خواهید از خاصیت مغزیجات همراه با نان بهره ببرید، کره بادام زمینی انتخاب خوبی است. کره بادام و بادام زمینی انرژی زیادی به شما می‌دهند و برای مدت طولانی‌تری سیر نگه‌تان می‌دارند.
به یاد داشته باشید هنگام مصرف غذا، زمان کافی برای جویدن غذا اختصاص دهید. اگر غذا را به خوبی بجوید نه تنها زود سیر می‌شوید، بلکه برای مدت طولانی‌تری سیر خواهید ماند. هنگام غذا خوردن هیچ فعالیت دیگری انجام ندهید، در غیر این صورت ممکن است مغز نتواند به خوبی فرمان سیری را به بدن بدهد و دوباره در طول روز احساس گرسنگی کنید.
سحری چه نخوریم؟ یا غذاهای نامناسب برای سحری
غذاهایی هستند که سبب بروز ناراحتی‌های گوارشی، عطش زیاد، ترش کردن و سوزش سر معده می‌شود. این غذاها عبارتند از:
کباب و کتلت از جمله غذاهای ممنوع در وعده سحر است و باعث تشنگی می‌شود.
- کوکو سبزی
- کوکو سیب‌زمینی
- گوشت‌های سرخ شده مثل کتلت، کباب، جوجه کباب
- چای زیاد
- سس مایونز
- خامه
- سوسیس و کالباس
- غذاهای سرشار از قند و چربی مانند زولبیا و بامیه
- شیرینی‌های مبتنی بر شیر و پودینگ
آنچه از مقاله سحری چه بخوریم آموختیم:
در این مقاله خواندید که سحری چه بخوریم تا در طول روز کمتر احساس گرسنگی و ضعف به بدن فشار بیاورد. همانطور که گفته شد بهترین سحری و غذای مناسب سحری غذایی است که کمتر موجب تشنگی شود و انرژی بدن را تا زمان افطار حفظ کند.
به یاد داشته باشید در ماه مبارک رمضان حتما سحری میل کنید. به بایدها و نبایدها سحری که در مقاله گفته شد توجه کنید و سعی داشته باشید به آنها عمل کنید. روزه گرفتن بدون سحری خطرات زیادی به دنبال خواهد داشت. حتما از وعده افطار تا سحر هشت لیوان آب بنوشید تا آب بدن تامین شود.
منابع:
